« wszystkie artykuły i działy

« dział "Wszystkie modele"

Wszystkie modele » Atari i Commodore

Gdy obok siebie widnieją nazwy: Atari i Commodore do głowy przychodzi odwieczna rywalizacja obydwu marek. Tymczasem chciałbym się skupić na podobieństwach komputerów, a konkretniej ewolucji komputerów 8-bit i 16-bit.

W dobie komputerów 8-bit przedstawicielami marek były komputery Atari 8-bit (800XL/65XE itp) i Commodore 64.
Kolejnym etapem były komputery 16-bit - były to Atari ST i Amiga. Pewne rozwiązania i pomysły wykorzystane w komputerach 8-bitowych zostały zastosowane lub/i rozwinięte w komputerach 16-bit, jednak wiele osób może zaskoczyć fakt, że Atari ST miało więcej z C-64, natomiast Amiga więcej z Atari 8-bit. Zaskakujące?
Z jednej strony tak, z drugiej zaś, zapoznając się z wydarzeniami w historii, to taka zależność odzyskuje sens.


* C-64 a Atari ST. Analizując parametry techniczne Commodore 64 można odnaleźć ich rozwinięcie w Atari ST.
Układem dźwiękowym w Commodore 64 jest układ SID. Jest to układ o dość rozbudowanych możliwościach syntezy dźwięku, posiadający 3 kanały dźwiękowe. W wypadku Atari ST, a przynajmniej przed pojawieniem się serii STe podstawowym układem dźwiękowym był również układ oparty na 3 kanałowej syntezie dźwięku, wprawdzie posiadający nieznacznie uboższe(!) możliwości dźwiękowe, jednak pozwalający na generowanie podobnych dźwięków.

W wypadku grafiki również można odnaleźć sporo podobieństw. Zarówno C64 jak i Atari ST posiadają kilka standardowych trybów o sztywno przypisanych parametrach, które w celu np. podbicia parametrów obrazu (np. większa liczba linii obrazu) wymagają stosowania "tricków" opierających się na "ręcznym" manipulowaniu rastrem. Zarówno na Atari ST jak i w wypadku C64 popularne są tricki polegające na "wyłączaniu ramek", struktura obrazu obu komputerów to pojedyńczy, liniowy blok pamięci.

Te podobieństwa wynikają z faktu, że Jack Tramiel, twórca Commodore 64 wraz z ekipą swoich konstruktorów w pewnym okresie czasu przeniósł się do Atari, co spowodowało, że pewne rozwiązania "przemigrowały" z Commodore do Atari.


* Atari 8-bit a Amiga. Tutaj również dostrzegamy kontynuację pewnych rozwiązań.

Podstawą dźwięku w Atari 8-bit był układ POKEY, który oprócz czterech generatorów dźwięku syntetycznego posiadał także 4 niezależne przetworniki C/A o rozdzielczości 4-bit. W wypadku Amigi owe rozwiązanie zostało rozwinięte. Amiga także posiadała 4 generatory z 4 przetwornikami, z tym, że były to już przetworniki C/A o rozdzielczości 8-bit, które dodatkowo mogły współpracować z kanałami DMA.

W temacie grafiki jeszcze bardziej wyraźnie widać powiązania obu rodzin komputerów: w Atari 8-bit tworzeniem grafiki zajmował się układ ANTIC. Jego charakterystycznymi (i unikalnymi wśród komputerów 8-bit) cechami była elastyczność w programowaniu: tworząc program procesora można było elastycznie definiować z dość szerokiego spectrum kilkunastu trybów graficznych strukturę obrazu (każda linia w dowolnym trybie), dodatkowo każda linia obrazu mogła być reprezentowana przed dowolnie ustalony obszar pamięci. Rozwiązanie to zostało rozwiązane również w Amidze, w układzie graficznym o nazwie COPPER.


* Atari ST a pozostałe. Wypadku zarówno Atari 8-bit, Commodore 64 jak i Amig częstotliwość taktowania zegara jest zależna o systemu wizyjnego w jakim pracuje dany komputer (PAL lub NTSC). W wypadku Atari ST jest to stała częstotliwość, a każdy model nie ma na sztywno przypisanego systemu, bowiem można programowo przełączać tryb wizyjny.

Komentarze

  • ~Cyprian 2014-08-26 11:50:09
    Sporo tu naciąganych teorii :) Otóż COPPER ma się nijak do ANTICa. COPPER nie zajmuje się generowaniem obrazu - ANTIC tak. COPPER wykonuje instrukcje Move/Wait co 4 cykle zegara, ANTIC wykonuje instrukcje raz na linię. COPPER modyfikuje rejestry sprzętowe Amigi, ANTIC nie ma dostępu do rejestrów Atari. Podsumowując rolą COPPERa jest jedynie modyfikacja rejestrów sprzętowych Amigi, Rolą ANTICa generowanie obrazu. Również Pokey ma się nijak do Pauli
  • ~calder 2014-02-22 20:30:54
    Warto może przy okazji odnotować, że twórcą pierwszej Amigi był Jay Miner, twórca Antica. Stąd zapewne Amidze paradoksalnie bliżej jest do ośmiobitowych Atari niż do C-64.
  • ~tramiel 2010-10-28 14:43:49
    Bzdura! Ta pentoda nie miała wspólnego żarzenia! Miała katodę odseparowaną od żarzenia!
  • ~jacko 2010-06-09 16:59:45
    sickman, nie filozofuj, bo dojdziesz do tego, że pierwsza wersja SID-a to była zbudowana na pentodach z katodą ze wspólnym żarzeniem w roku 1960 :P
  • ~sickman ex.magiel / fci 2009-09-29 10:25:46
    Aż mnie głowa rozbolała jak to przeczytałem. Te daleko idące uproszczenia wykrzywiają znacznie ideę konstrukcji wszytkich tych platform. Rzucę kilka luźnych myśli. Po pierwsze SID vs YMF (de facto AY). SID to układ skonstruowany jak się później okazało nie do C=64 lecz jako blok jednego/wielu głosów syntezy subtraktywnej.