Atari 16-32bit » Falcon a dopałki.
W historii Atari Falcona powstało wiele rozwiązań mających na celu zwiększenie jego szybkości działania. Zasadniczo można je podzielić na dwa rodzaje - "dopałki", zwane niekiedy boostami, bazujące na "podkręceniu" różnych podzespołów Falcona oraz karty turbo.
Jeżeli chodzi o dopałki pierwszego typu to oprócz oczywiście samego procesora "tunningowane" były inne układy, np. szyna lub DSP. Często też stosowało się hybrydowe rozwiązania, polegające na współistnieniu "boosta" wraz z kartą turbo. Niektóre karty Turbo posiadały nawet rozwiązania ułatwiające tego typu rozwiązania.
1. Co można podkręcić w zwykłym Falconie.
* CPU 68030 16MHz - podbijanie częstotliwości standardowego procesora było w miarę popularnym rozwiązaniem. Najprostsze "podbicia" polegały na podaniu częstotliwości rzędu 20 lub 25MHz. Zdarzały się jednak przypadki podkręcenia do 33, 40 czy nawet 50MHz, jednak to zależało od możliwości danego egzemplarza procesora. Oczywiście w wypadku tego typu rozszerzeń konieczne było wspomożenie procesora przez ambitniejszy system chłodzenia, gdyż natywnie Motorolka 68030 16MHz nie posiada nawet radiatora.
* Magistrala - podbijanie prędkości procesora wiązało się również z większym taktowaniem magistrali systemowej, pracującej standardowo z zegarem 16MHz. Najczęściej "boosty" polegały na podbiciu jej taktowania do 20 lub 25MHz.
* FPU 68881/68882 - koprocesor arytmetyczny standardowo posiadał tę samą prędkość taktowania co procesor, jednak z racji tego, że wystarczyło podpiąć do niego zewnętrzny rezonator kwarcowy, aby pracował z większą prędkością, dość częstym rozwiązaniem było taktowanie FPU do 40 lub 50MHz, bez obaw o uszkodzenie, tymbardziej, że FPU seryjnie pracowało na podobnych częstotliwościach, gwarantowanych przez producenta.
* VIDEL - czyli procesor graficzny. Jego podbicie wiązało się z podbiciem szyny, co wiązało się z możliwością uzyskania obrazu w trybie kolorów 16-bit przy wyższych rozdzielczościach niż standardowo. Jednak w wypadku VIDEL-a dość często słyszało się o uszkodzeniach na skutek nadmiernego taktowania.
* DSP - standardowo jest taktowany zegarem 32MHz, jednak w bardzo prosty sposób można podbić go do 50MHz - wystarczy podmienić rezonator kwarcowy. DSP bez problemu znosi podbicie częstotliwości taktowania. Osobiście spotkałem się z przypadkiem (nawet w naszym kraju), gdzie pewna osoba posiadała Falcona, w którym DSP posiadało taktowanie 66MHz. Gdzieś nawet słyszałem plotkę, że większym problemem jest pamięć statyczna 96kB RAM, z którą współpracuje DSP, która po prostu "przestaje wyrabiać", a nie samo DSP. Jednak nie wiem ile w tym prawdy.
2. Najpopularniejsze BOOSTY do Atari Falcona.
* dopałka Gandalfa - można by rzecz "teraz polska", bowiem Gandalf to była ksywa pewnego polskiego elektronika, który "dopalał" Falcony. Osobiście widziałem kilka Falconów, w których natywne 030 pracowały z częstotliwościami rzędu 50MHz, oprócz tego posiadały podbitą magistralę oraz Videla, dzięki czemu np. na monitorach VGA uzyskiwali tryb 800*600 w trybie 16-bitowego koloru. W normalnych warunkach na monitorach VGA można uzyskać w tej głębi koloru rozdzielczość poziomą rzędu ok. 450 pikseli (w trybie PAL to ograniczenie nie istnieje), gdyż przy wyższych rozdzielczościach po prostu "nie wyrabia" magistrala. W jednym z takich Falconów spotkałem się z DSP dopalonym do 66MHz.
Jednak o "dopałce Gandalfa", krążyła niezbyt chlubna opinia, że kilka Atari Falconów uległo uszkodzeniu w trakcie jej eksploatacji, a uszkodzeniu ulegał właśnie procesor graficzny, czyli VIDEL.
* SKUNK, Nemesis itp - tak się nazywały rozwiązania, które działały na podobnej zasadzie co dopałka Galndalfa, jednak ich wykonanie było nieco bardziej "porządne" i nie słyszałem o przypadkach, aby uszkodziły jakiegoś Falcona. Było to pewnego rodzaju "combo", bowiem podbijały one zarówno szynę jak i procesor do 20 lub 25 MHz, oraz 50MHz dla FPU i DSP.
* CT1 (Centurbo 1) - w zasadzie najbardziej profesjonalnie skonstruowany boost do Falcona - 25MHz szyna, procesor, 50MHz DSP i FPU. Dopałka posiadała dość elegancko i profesjonalnie wykonaną płytę PCB.
Osobiście nie jestem entuzjastą boostów. Po pierwsze podbijane scalaków do wyższych prędkości to zawsze jakieś ryzyko uszkodzenia. Po drugie zysk prędkości samego Falcona, szczególnie jeżeli chodzi o przepustowość danych wzrasta raptem o kilkadziesiąt procent, więc realnie będziemy mogli conajwyżej "podniecać się wynikami benchmarków", bowiem realny wzrost prędkości komputera będzie może i zauważalny, ale nie będzie to wielki skok jakościowy. Poza tym jestem osobą, która zamiast bawić się w "półśrodki", woli podejść konkretniej do sprawy, więcej jeżeli ktoś się zastanawia nad boostem, to zdecydowanie bardziej polecam skorzystanie z karty turbo, która daje realnie większy zysk przyspieszenia.
Jeżeli chodzi o dopałki pierwszego typu to oprócz oczywiście samego procesora "tunningowane" były inne układy, np. szyna lub DSP. Często też stosowało się hybrydowe rozwiązania, polegające na współistnieniu "boosta" wraz z kartą turbo. Niektóre karty Turbo posiadały nawet rozwiązania ułatwiające tego typu rozwiązania.
1. Co można podkręcić w zwykłym Falconie.
* CPU 68030 16MHz - podbijanie częstotliwości standardowego procesora było w miarę popularnym rozwiązaniem. Najprostsze "podbicia" polegały na podaniu częstotliwości rzędu 20 lub 25MHz. Zdarzały się jednak przypadki podkręcenia do 33, 40 czy nawet 50MHz, jednak to zależało od możliwości danego egzemplarza procesora. Oczywiście w wypadku tego typu rozszerzeń konieczne było wspomożenie procesora przez ambitniejszy system chłodzenia, gdyż natywnie Motorolka 68030 16MHz nie posiada nawet radiatora.
* Magistrala - podbijanie prędkości procesora wiązało się również z większym taktowaniem magistrali systemowej, pracującej standardowo z zegarem 16MHz. Najczęściej "boosty" polegały na podbiciu jej taktowania do 20 lub 25MHz.
* FPU 68881/68882 - koprocesor arytmetyczny standardowo posiadał tę samą prędkość taktowania co procesor, jednak z racji tego, że wystarczyło podpiąć do niego zewnętrzny rezonator kwarcowy, aby pracował z większą prędkością, dość częstym rozwiązaniem było taktowanie FPU do 40 lub 50MHz, bez obaw o uszkodzenie, tymbardziej, że FPU seryjnie pracowało na podobnych częstotliwościach, gwarantowanych przez producenta.
* VIDEL - czyli procesor graficzny. Jego podbicie wiązało się z podbiciem szyny, co wiązało się z możliwością uzyskania obrazu w trybie kolorów 16-bit przy wyższych rozdzielczościach niż standardowo. Jednak w wypadku VIDEL-a dość często słyszało się o uszkodzeniach na skutek nadmiernego taktowania.
* DSP - standardowo jest taktowany zegarem 32MHz, jednak w bardzo prosty sposób można podbić go do 50MHz - wystarczy podmienić rezonator kwarcowy. DSP bez problemu znosi podbicie częstotliwości taktowania. Osobiście spotkałem się z przypadkiem (nawet w naszym kraju), gdzie pewna osoba posiadała Falcona, w którym DSP posiadało taktowanie 66MHz. Gdzieś nawet słyszałem plotkę, że większym problemem jest pamięć statyczna 96kB RAM, z którą współpracuje DSP, która po prostu "przestaje wyrabiać", a nie samo DSP. Jednak nie wiem ile w tym prawdy.
2. Najpopularniejsze BOOSTY do Atari Falcona.
* dopałka Gandalfa - można by rzecz "teraz polska", bowiem Gandalf to była ksywa pewnego polskiego elektronika, który "dopalał" Falcony. Osobiście widziałem kilka Falconów, w których natywne 030 pracowały z częstotliwościami rzędu 50MHz, oprócz tego posiadały podbitą magistralę oraz Videla, dzięki czemu np. na monitorach VGA uzyskiwali tryb 800*600 w trybie 16-bitowego koloru. W normalnych warunkach na monitorach VGA można uzyskać w tej głębi koloru rozdzielczość poziomą rzędu ok. 450 pikseli (w trybie PAL to ograniczenie nie istnieje), gdyż przy wyższych rozdzielczościach po prostu "nie wyrabia" magistrala. W jednym z takich Falconów spotkałem się z DSP dopalonym do 66MHz.
Jednak o "dopałce Gandalfa", krążyła niezbyt chlubna opinia, że kilka Atari Falconów uległo uszkodzeniu w trakcie jej eksploatacji, a uszkodzeniu ulegał właśnie procesor graficzny, czyli VIDEL.
* SKUNK, Nemesis itp - tak się nazywały rozwiązania, które działały na podobnej zasadzie co dopałka Galndalfa, jednak ich wykonanie było nieco bardziej "porządne" i nie słyszałem o przypadkach, aby uszkodziły jakiegoś Falcona. Było to pewnego rodzaju "combo", bowiem podbijały one zarówno szynę jak i procesor do 20 lub 25 MHz, oraz 50MHz dla FPU i DSP.
* CT1 (Centurbo 1) - w zasadzie najbardziej profesjonalnie skonstruowany boost do Falcona - 25MHz szyna, procesor, 50MHz DSP i FPU. Dopałka posiadała dość elegancko i profesjonalnie wykonaną płytę PCB.
Osobiście nie jestem entuzjastą boostów. Po pierwsze podbijane scalaków do wyższych prędkości to zawsze jakieś ryzyko uszkodzenia. Po drugie zysk prędkości samego Falcona, szczególnie jeżeli chodzi o przepustowość danych wzrasta raptem o kilkadziesiąt procent, więc realnie będziemy mogli conajwyżej "podniecać się wynikami benchmarków", bowiem realny wzrost prędkości komputera będzie może i zauważalny, ale nie będzie to wielki skok jakościowy. Poza tym jestem osobą, która zamiast bawić się w "półśrodki", woli podejść konkretniej do sprawy, więcej jeżeli ktoś się zastanawia nad boostem, to zdecydowanie bardziej polecam skorzystanie z karty turbo, która daje realnie większy zysk przyspieszenia.
Komentarze
-
~damo 2010-05-11 16:45:26a nie spali się od takiego dopalania?
-
~atarowiec 2009-02-21 22:50:44Dodać należy że dopalony Falcon potrafi wyświetlić takie rozdzielczości jak 1152x912 w 8bitach przy odświeżaniu 110hz Interlace, który przy tej częstotliwości jest w rzeczywistości niezauważalny (połowa ze 100 to 55Hz!) i mamy jakby wbudowany flickerfixer.
-
~atarowiec 2009-02-05 22:40:21Boost w falconie to nie tylko podeniecanie się Benchamrkami, tryb 16-bitowego koloru pod VGA przy conajmniej 640x480 jest dużo szybszy niż 640x480 8-bit. I prawda jest taka że jest to bardzo wygodne, ponieważ 640x480 jest swoistym minimum do pracy pod De
-
~madey 2009-01-07 21:08:57Bez przesady, Jaguar czy Atari 2600 to tylko konsole do gier, a tutaj są opisane przede wszystkim komputery Atari jako komputery. Inna sprawa, że przydałoby się więcej informacji o Atari ST, Portfolio czy TT.