Atari 8-bit » Grzechy główne w Atari 8-bit
Wszędzie można odnaleźć wady i zalety, również w komputerach Atari 8-bit. Oczywiście bez sensu są argumenty, dlaczego 6502 w Atari 8-bit ma tylko 1,77MHz a nie 50MHz, bo obowiązujący poziom technologiczny w określonym czasie to nie jest wada. Wadą zaś mogą być pewne rozwiązania technologiczne, które można było zrealizować w nieco inny sposób.
Oto główne grzechy w Atari 8-bit:
1. Zależność timerów od przerwań i komunikacji SIO i generatorów dźwięku. To jest największa wada jeżeli chodzi o rozwiązania w komputerach Atari 8-bit. Same timery dają dość bogate możliwości odnośnie wywoływania przerwań dość precyzyjnie odmierzanym czasem. Jest to wykorzystywane np. podczas komunikacji SIO. Niestety, te same timery odpowiadają za generowanie dźwięku. Podczas transmisji SIO wykorzystywane są 2 timery, zatem w jednym momencie dysponujemy albo transmisją SIO i dźwiękiem uboższym o 2 generatory dźwięku, albo pełnym dźwiękiem bez transmisji. Takie to ograniczenia posiada układ POKEY.
2. Brak sprzętowego rejestru scrollowania spriteów w pionie. Aby "przesunąć" obiekt w pionie, trzeba przesuwać jego mapę w określonym obszarze pamięci. Wprawdzie nie jest to trudne i czasochłonne, jednak funkcja taka byłaby przydatna i nie wymagałaby "obchodzenia" problemu "na około". Takie to ograniczenie posiada układ GTIA.
3. Monochromatyczne sprite-y. Aby uzyskać wielokolorowego sprite-a, trzeba nałożyć na siebi 2 spritey monochromatyczne - w ten sposób ogranicza się i tak niezbyt duża ich ilość. Jest to kolejne ograniczenie układu GTIA.
4. Niezgodność definicji kolorów w Atari 8-bit ze standardem RGB. Oczywiście barwy Atari 8-bit są w efekcie konwertowane do standardu RGB, aby były widoczne na ekranie telewizora/monitora. Jednak ich rejestry w palecie Atari posiadają numerację od 0 do 255 i na dobrą sprawę, aby "przeliczać je" na RGB trzeba stosować dziwne algorytmy. Jedyną zaletą tego rozwiązania jest uzyskanie w palecie 256 barw 16 liniowych odcieni szarości, co nie byłoby możliwe przy palecie 8-bit zgodnej z RGB. Kolejne ograniczenie układu GTIA.
5. Sprzętowy zestaw 128 znaków. Atari 8-bit posiada zubożony sprzętowy tryb tekstowy - zamiast 256 znaków kodu ASCII. Druga część zestawu znaków (od 128 do 255) to po prostu negatywy pierwszych 128.
6. Granica 4kB dla liniowych danych obrazu. Procesor graficzny Atari 8-bit (ANTIC), pomimo elastyczności w pobieraniu danych obrazu posiada takie właśnie ograniczenie. Wprawdzie bez większych ingerencji można go zmusić do przeskoczenia tej granicy, jednak w pewnych okolicznościach wymaga to większych zabiegów, aby ominąć tę niedogodność.
7. Brak jednorodnego standardu wyprowadzenia pełnej szyny komputera. Atari serii XL posiadały niezależne gniazdo PBI. Niestety, w serii XE część komputerów posiadało jedynie złącze Cartridge, które w bardzo niewielkim stopniu umożliwiało podczepienie się do szyny. Część komputerów serii XE posiadało także złącze ECI, które w połączeniu ze złączem Cartridge oferowało podobny dostęp do "wnętrza" jak złącze PBI w serii XE, jednak PBI było złączem niezależnym od Cartridgea i można było korzystać z tych złączy niezależnie, natomiast wykorzystanie pary ECI i Cartridge eliminowało użycie samego złącza Cartridge. Na dodatek rozszycie PBI i party ECI i Cartrdge było niekompatybilne. Zdecydowanie najgorsze rozwiązanie w wypadku Atari, przez co wszelkie rozszerzenia komputerów Atari 8-bit wymagają bardzo często ingerencji w jego wnętrzu.
8. Złącze SIO - wprawdzie sama komunikacja i obsługa urządzeń podłączonych do tego gniazda nie budzi zastrzeżeń, to tyle standard gniazda jest porażką. Nietypowe gniazdo 13-pin - aż się prosi o wykorzystanie np. złącza Canon 15. Wtyczki i gniazda są praktycznie niespotykane i trzeba "kombinować".
9. Liczba rejestrów kolorów - wprawdzie układ GTIA pozwala na użycie 16 kolorów (bez żadnych sztuczek) z palety 256 na raz na ekranie, jednak z racji, że posiada tylko 9 rejestrów kolorów posiada ograniczenie co do tych kolorów: albo 16 odcieni jednego koloru (np. 16 odcieni szarości), albo 16 kolorów w podobnym odcieniu, albo 9 niezależnych barw, z czego 4 z nich są identyczne dla spritów. Bardzo wredne ograniczenie.
Oto główne grzechy w Atari 8-bit:
1. Zależność timerów od przerwań i komunikacji SIO i generatorów dźwięku. To jest największa wada jeżeli chodzi o rozwiązania w komputerach Atari 8-bit. Same timery dają dość bogate możliwości odnośnie wywoływania przerwań dość precyzyjnie odmierzanym czasem. Jest to wykorzystywane np. podczas komunikacji SIO. Niestety, te same timery odpowiadają za generowanie dźwięku. Podczas transmisji SIO wykorzystywane są 2 timery, zatem w jednym momencie dysponujemy albo transmisją SIO i dźwiękiem uboższym o 2 generatory dźwięku, albo pełnym dźwiękiem bez transmisji. Takie to ograniczenia posiada układ POKEY.
2. Brak sprzętowego rejestru scrollowania spriteów w pionie. Aby "przesunąć" obiekt w pionie, trzeba przesuwać jego mapę w określonym obszarze pamięci. Wprawdzie nie jest to trudne i czasochłonne, jednak funkcja taka byłaby przydatna i nie wymagałaby "obchodzenia" problemu "na około". Takie to ograniczenie posiada układ GTIA.
3. Monochromatyczne sprite-y. Aby uzyskać wielokolorowego sprite-a, trzeba nałożyć na siebi 2 spritey monochromatyczne - w ten sposób ogranicza się i tak niezbyt duża ich ilość. Jest to kolejne ograniczenie układu GTIA.
4. Niezgodność definicji kolorów w Atari 8-bit ze standardem RGB. Oczywiście barwy Atari 8-bit są w efekcie konwertowane do standardu RGB, aby były widoczne na ekranie telewizora/monitora. Jednak ich rejestry w palecie Atari posiadają numerację od 0 do 255 i na dobrą sprawę, aby "przeliczać je" na RGB trzeba stosować dziwne algorytmy. Jedyną zaletą tego rozwiązania jest uzyskanie w palecie 256 barw 16 liniowych odcieni szarości, co nie byłoby możliwe przy palecie 8-bit zgodnej z RGB. Kolejne ograniczenie układu GTIA.
5. Sprzętowy zestaw 128 znaków. Atari 8-bit posiada zubożony sprzętowy tryb tekstowy - zamiast 256 znaków kodu ASCII. Druga część zestawu znaków (od 128 do 255) to po prostu negatywy pierwszych 128.
6. Granica 4kB dla liniowych danych obrazu. Procesor graficzny Atari 8-bit (ANTIC), pomimo elastyczności w pobieraniu danych obrazu posiada takie właśnie ograniczenie. Wprawdzie bez większych ingerencji można go zmusić do przeskoczenia tej granicy, jednak w pewnych okolicznościach wymaga to większych zabiegów, aby ominąć tę niedogodność.
7. Brak jednorodnego standardu wyprowadzenia pełnej szyny komputera. Atari serii XL posiadały niezależne gniazdo PBI. Niestety, w serii XE część komputerów posiadało jedynie złącze Cartridge, które w bardzo niewielkim stopniu umożliwiało podczepienie się do szyny. Część komputerów serii XE posiadało także złącze ECI, które w połączeniu ze złączem Cartridge oferowało podobny dostęp do "wnętrza" jak złącze PBI w serii XE, jednak PBI było złączem niezależnym od Cartridgea i można było korzystać z tych złączy niezależnie, natomiast wykorzystanie pary ECI i Cartridge eliminowało użycie samego złącza Cartridge. Na dodatek rozszycie PBI i party ECI i Cartrdge było niekompatybilne. Zdecydowanie najgorsze rozwiązanie w wypadku Atari, przez co wszelkie rozszerzenia komputerów Atari 8-bit wymagają bardzo często ingerencji w jego wnętrzu.
8. Złącze SIO - wprawdzie sama komunikacja i obsługa urządzeń podłączonych do tego gniazda nie budzi zastrzeżeń, to tyle standard gniazda jest porażką. Nietypowe gniazdo 13-pin - aż się prosi o wykorzystanie np. złącza Canon 15. Wtyczki i gniazda są praktycznie niespotykane i trzeba "kombinować".
9. Liczba rejestrów kolorów - wprawdzie układ GTIA pozwala na użycie 16 kolorów (bez żadnych sztuczek) z palety 256 na raz na ekranie, jednak z racji, że posiada tylko 9 rejestrów kolorów posiada ograniczenie co do tych kolorów: albo 16 odcieni jednego koloru (np. 16 odcieni szarości), albo 16 kolorów w podobnym odcieniu, albo 9 niezależnych barw, z czego 4 z nich są identyczne dla spritów. Bardzo wredne ograniczenie.
Komentarze
-
~Mieszko Kaczmarczyk 2010-04-17 23:58:40@T.D.: Na TV w GR.8: jak miałes całe tło w jednolittym kolorze to pojedyńcze zapalone punkty nie zawsze miały drugi odcień - czasem były jakieś przebarwione jakby losowy kolor.
-
~święty 2010-01-20 23:39:22Do tego w układzie POKEY zastosowano dziwne systemy łączenia kanałów oraz timery , zamiast jak w sidzie dać wszystkie 16 bitowe rejestry częstotliwości.
-
~pitek 2009-01-07 20:43:24I priorytety, tak jak w spectrumie czy commodore 64. Pole 8*8 z dodatkowym kolorem.
-
~T.D. 2009-01-06 19:32:49przy grafice brakuje wzmianki, ze GR.8 jest monochromatyczna, czyli tylko 1 kolor i 2 odcienie, zamiast dwóch niezależnych kolorów.