Atari 8-bit » Modele Atari 8-bit.
Chiałbym się tutaj skupić na serii XE komputerów Atari 8-bit.
Z logicznego punktu widzenia seria ta obejmowała 3 seryjne modele: 65XE, 130XE i 800XE. Jednak z punktu widzenia konstrukcyjnego niekiedy bardzo się różniły między sobą w obrębie danego modelu. Dlatego poniżej postaram się opisać te różnice.
* Atari 130XE - w sumie najbardziej stabilny pod względem zmian konstrukcyjnych. Pierwsze egzemplarze od ostatnich egzemplarzy tego modelu z zewnątrz praktycznie nie różnią się. Wszystkie modele Atari 130XE posiadały 128kB RAM i wszystkie posiadały złączenie ECI (dodatkowe złącze obok gniazda Cartridge). Zasadniczo można wyróżnić 2 serie konstrukcyjne modelu Atari 130XE.
- Atari 130XE (I) - były produkowane co najmniej do roku 1986. Charakteryzują się tym, że posiadały OS ROM w wersji nie nowszy niż z roku 1985. Najprostszy sposób na rozpoznanie tej serii to uruchomienie Self Testu i przejście do opcji testowania klawiatury. Jeżeli mamy SELF TEST, w którym widać więcej niż 5 klawiszy konsoli, także klawisze F1, F2, F3, F4. Konstrukcyjnie są oparte na układach pamięci RAM 4164 (tzw. kości 1-bit), których na płycie komputera jest 16. Zdecydowanie najbardziej udany model Atari 8-bit. W prosty sposób za pomocą układów 41256 + 2 prostych układów scalonych 74157 można było w prosty sposób rozbudować pamięć tych komputerów do 1MB RAM (a dokładnie 1088kB, czyli 1024kB + 64kB).
- Atari 130XE (II) - wersja posiadała OS ROM w wersji z roku min. 1987, rozpoznawane były po tym, że w SELF TEŚCIE, podczas testów klawiatury było tylko 5 klawiszy konsoli (HELP, START, SELECT, OPTION, RESET), w zamian podczas testu pamięci dostępna jest opcja testowania dodatkowej pamięci, czego nie posiadały wcześniejsze wersje.
Konstrukcyjnie ta wersja opiera się na nieco nowszej płycie (niekoniecznie lepszej), opartej na 4 układach 4464.
* Atari 65XE - spośród wielu egzemplarzy tego modelu można wyróżnić 3 różne serie, które umownie nazwałem I, Ie i II, z czego najrzadziej spotykaną jest seria Ie.
- Atari 65XE (I) - ta wersja nie posiada złącza ECI (tego obok cartridgea). Oprócz tego zbudowana jest w oparciu o indywidualną płytę główną, opartą o układy pamięci RAM 4164. Jeżeli chodzi o wersje systemu (OS ROM) jaki wersje SELF TEST-u, to opiera się na tych samych wersjach co Atari 130XE (I). Jednak aby ją rozpoznać wystarczy tylko spojrzeć na tył tego komputera - brak złącza ECI od razu nam wskazuje, która to wersja tego modelu.
- Atari 65XE (Ie) - niezbyt często spotykany egzemplarz, jednak istniejący - konstrukcyjnie posiada indywidualną płytę główną, posiada złącze ECI obok złącza cartridge - i jest to fizycznie jedyna różnica w stosunku do serii Atari 65XE (I) - zatem opiera się na 8 układach pamięci RAM 4164 i posiada te same wersje systemów/ SELF TESTów co wersja (I).
- Atari 65XE (II) - tak naprawdę jest to zubożone Atari 130XE (II), bowiem ta wersja posiada te same wersje systemu/SELT TESTU, co Atari 130XE (II), jednak w przeciwieństwie do niego posiada tylko 2 a nie 4 układy 4464 (64kB RAM a nie 128kB). Dodatkowo na płycie głównej nie ma sterownika dodatkowej pamięci, w jego miejscu znajdują się 3 "przepusty". Nawet na płycie głównej znajduje się oznaczenie: 130XE.
Płyta podobnie jak w wypadku 130XE posiada złącze ECI, dlatego, jeżeli spotykamy się z Atari 65XE, które ma złącze ECI jest dużym prawdopodobieństwem, że to właśnie ten model.
* Atari 800XE - występowało tylko w jednej wersji, pojawiło się w tym samym czasie co 65XE (II) i 130XE (II). W zasadzie praktycznie niczym się nie różniło (poza napisem) od serii 65XE (II), czyli zawierało 64kB RAM na płycie od 130XE (II). Prawdopodobnie nazwa 800XE była jakimś chwytem marketingowym, nawiązującym do tradycji nazewnictwa serii Atari 800 i Atari 800XL.
Jeżeli chodzi o przedstawione modele, to zdecydowanie najlepszym modelem jest Atari 130XE (I) - wspomniana wyżej łatwość w rozbudowie pamięci to niewątpliwa zaleta tej serii komputerów. Dodatkowym atutem przewagi serii (I) nad (II) oprócz łatwiejszego rozbudowywania pamięci RAM jest fakt, że w serii (II) dość często pojawiał się problem wadliwego układu GTIA, który miał "bug"-a podczas wyświetlania niektórych trybów graficznych. Problem ten dotyczył oczywiście nie tylko modeli 130XE (II), analogicznie występował także w modelach 65XE (II) jak i w 800XE.
Z logicznego punktu widzenia seria ta obejmowała 3 seryjne modele: 65XE, 130XE i 800XE. Jednak z punktu widzenia konstrukcyjnego niekiedy bardzo się różniły między sobą w obrębie danego modelu. Dlatego poniżej postaram się opisać te różnice.
* Atari 130XE - w sumie najbardziej stabilny pod względem zmian konstrukcyjnych. Pierwsze egzemplarze od ostatnich egzemplarzy tego modelu z zewnątrz praktycznie nie różnią się. Wszystkie modele Atari 130XE posiadały 128kB RAM i wszystkie posiadały złączenie ECI (dodatkowe złącze obok gniazda Cartridge). Zasadniczo można wyróżnić 2 serie konstrukcyjne modelu Atari 130XE.
- Atari 130XE (I) - były produkowane co najmniej do roku 1986. Charakteryzują się tym, że posiadały OS ROM w wersji nie nowszy niż z roku 1985. Najprostszy sposób na rozpoznanie tej serii to uruchomienie Self Testu i przejście do opcji testowania klawiatury. Jeżeli mamy SELF TEST, w którym widać więcej niż 5 klawiszy konsoli, także klawisze F1, F2, F3, F4. Konstrukcyjnie są oparte na układach pamięci RAM 4164 (tzw. kości 1-bit), których na płycie komputera jest 16. Zdecydowanie najbardziej udany model Atari 8-bit. W prosty sposób za pomocą układów 41256 + 2 prostych układów scalonych 74157 można było w prosty sposób rozbudować pamięć tych komputerów do 1MB RAM (a dokładnie 1088kB, czyli 1024kB + 64kB).
- Atari 130XE (II) - wersja posiadała OS ROM w wersji z roku min. 1987, rozpoznawane były po tym, że w SELF TEŚCIE, podczas testów klawiatury było tylko 5 klawiszy konsoli (HELP, START, SELECT, OPTION, RESET), w zamian podczas testu pamięci dostępna jest opcja testowania dodatkowej pamięci, czego nie posiadały wcześniejsze wersje.
Konstrukcyjnie ta wersja opiera się na nieco nowszej płycie (niekoniecznie lepszej), opartej na 4 układach 4464.
* Atari 65XE - spośród wielu egzemplarzy tego modelu można wyróżnić 3 różne serie, które umownie nazwałem I, Ie i II, z czego najrzadziej spotykaną jest seria Ie.
- Atari 65XE (I) - ta wersja nie posiada złącza ECI (tego obok cartridgea). Oprócz tego zbudowana jest w oparciu o indywidualną płytę główną, opartą o układy pamięci RAM 4164. Jeżeli chodzi o wersje systemu (OS ROM) jaki wersje SELF TEST-u, to opiera się na tych samych wersjach co Atari 130XE (I). Jednak aby ją rozpoznać wystarczy tylko spojrzeć na tył tego komputera - brak złącza ECI od razu nam wskazuje, która to wersja tego modelu.
- Atari 65XE (Ie) - niezbyt często spotykany egzemplarz, jednak istniejący - konstrukcyjnie posiada indywidualną płytę główną, posiada złącze ECI obok złącza cartridge - i jest to fizycznie jedyna różnica w stosunku do serii Atari 65XE (I) - zatem opiera się na 8 układach pamięci RAM 4164 i posiada te same wersje systemów/ SELF TESTów co wersja (I).
- Atari 65XE (II) - tak naprawdę jest to zubożone Atari 130XE (II), bowiem ta wersja posiada te same wersje systemu/SELT TESTU, co Atari 130XE (II), jednak w przeciwieństwie do niego posiada tylko 2 a nie 4 układy 4464 (64kB RAM a nie 128kB). Dodatkowo na płycie głównej nie ma sterownika dodatkowej pamięci, w jego miejscu znajdują się 3 "przepusty". Nawet na płycie głównej znajduje się oznaczenie: 130XE.
Płyta podobnie jak w wypadku 130XE posiada złącze ECI, dlatego, jeżeli spotykamy się z Atari 65XE, które ma złącze ECI jest dużym prawdopodobieństwem, że to właśnie ten model.
* Atari 800XE - występowało tylko w jednej wersji, pojawiło się w tym samym czasie co 65XE (II) i 130XE (II). W zasadzie praktycznie niczym się nie różniło (poza napisem) od serii 65XE (II), czyli zawierało 64kB RAM na płycie od 130XE (II). Prawdopodobnie nazwa 800XE była jakimś chwytem marketingowym, nawiązującym do tradycji nazewnictwa serii Atari 800 i Atari 800XL.
Jeżeli chodzi o przedstawione modele, to zdecydowanie najlepszym modelem jest Atari 130XE (I) - wspomniana wyżej łatwość w rozbudowie pamięci to niewątpliwa zaleta tej serii komputerów. Dodatkowym atutem przewagi serii (I) nad (II) oprócz łatwiejszego rozbudowywania pamięci RAM jest fakt, że w serii (II) dość często pojawiał się problem wadliwego układu GTIA, który miał "bug"-a podczas wyświetlania niektórych trybów graficznych. Problem ten dotyczył oczywiście nie tylko modeli 130XE (II), analogicznie występował także w modelach 65XE (II) jak i w 800XE.
Komentarze
-
~pitek 2009-01-07 20:47:04Pewnie ostatnie modele były składane w Chinach ;) 3 modele: 65/130/800 XE na tej samej płycie, żeby zmniejszyć koszt produkcji.
-
~T.D. 2009-01-06 19:38:24Kurcze, 3 wersje samego Atari 65XE - ale kombinowali ;)